Wat bezielt je om als hobby een wijngaard te beginnen?

Eigenlijk heel simpel:

We hadden een boerderij gekocht en daar zat ruim een hectare grond bij. Vooral weiland.

Voor we er gingen wonen was Hans een paar weken in het nieuwe huis aan het schilderen. Nam voor tijdens de lunch Dagblad Tubantia mee en las daarin op een mooie dag een verhaal over de commerciële wijngaard Baan. Die bleek op hemelsbreed een kilometer afstand! Leuk, straks even kennis maken met de buren!

En dus bracht Hans in z’n verf-kleren een bezoekje aan die wijngaard, afgesloten met aanschaf van enkele flesjes sap. Een paar uur later pauze.. prachtige lentedag in mei. Staand aan de rand van het nieuw verworven weiland nippend aan een glas Baan. Zich afvragend ‘wat zullen we met dat weiland gaan doen’. Constaterend dat het eigenlijk verrassend goed smaakte twee slokken later het antwoord gevonden…

Aanvankelijk was het plan een halve of zelf hele hectare vol te planten. En daarvoor in stichtingsverband een hele riedel aan enthousiaste vrienden mee te slepen in het bescheiden maar toch ambitieuze businessplan. Toen bleek dat daar toch ook wat geld en werk bij kwam kijken werd ie ‘riedel’ rap kleiner en het ambitieniveau bijgesteld naar 0,1 hectare met 300 stokken. Met René en Josine als ‘partners in crime’.

Wel zo verstandig, want er kwam en stuk meer op ons af dan we tevoren hadden bevroed. Was met twintig man een drama geworden. Maar dit werkte perfect.

Kennis

Waar haal je vervolgens je kennis vandaan? Combinatie van veel lezen, googelen en cursus volgen. In Gendt, bij Nijmegen, in Raalte en bij de Brabantse wijnbouwers. En alles wat we leren van collega-wijnbouwers allicht. Wijngaard Baan en Slingehorst in het bijzonder. En dat proces stopt nooit.

Dure hobby?

Ja, best wel.

Het begint al met de bodembewerking, de planten. En de palen. En kilomters draad, de draadankers… En dan merk je dat je het met een schoffel niet af kunt en dat je een frees nodig hebt. En de eerste is te klein, moet er een zwaardere komen. En een pers.. en een ontsteler, een refractometer. En flessen. En stoppen. En watersloten. En gist, enzymen, bentoniet, gelatine, pipetjes, erlemeyers.. ga maar door…

Een paar duizend euro ben je zo kwijt. Die kun je vervolgens wel over meer jaren afschrijven, maar er ontstaan weer nieuwe wensen en behoeftes… En die stel je alsmaar bij… Al het eerste jaar gingen we in de Moesel kijken naar roestvrijstalen ‘immerfulls’, want die hadden we echt nodig.. Nou… we hebben ze nog steeds niet. En da’s maar goed ook want die krengen zijn stervens duur. In eerste instantie bleke enkele 10 en15 liter flessen voldoende. We zaten zelfs te knoeien met 2 en 5 liter flessen. Inmiddels hebben we een aardige collectie 25 literflessen; maar we kunnen ze nog steeds handmatig naar de kelder sjouwen…

Maar met de opbrengst van 2013 blijkt ons persje, dat het prima doet, toch wel erg klein en daarmee in-efficient.. En dan hadden we eigenlijk nog maar een heel beperkte oogst… Dus daar gaat in 2014 een ander voor komen… En tsja… straks die Cortis en Cabertin… daar moeten eigenlijk wel eiken vaatjes voor komen… hoe bouw je anders die tannines een beetje lekker af?? En zo blijf je bezig…

Overweeg je een wijngaard te starten om goedkoop wijn te maken? Forget it: ga snel naar supermarkt of Makro dan bespaar je een hoop. Zowel geld als sores.

Veel werk?

Ja, best wel.

Maar niet altijd. Vooral in de wintermaanden en het voorjaar is er eigenlijk weinig te doen. Tuurlijk: af en toe moet je proeven en wat overhevelen. Maar het meeste werk in die tijd is de wintersnoei. Kwestie van even een weekendje doorwerken met z’n vieren en dan is ook dat weer klaar.

Maarrr… vanaf april/mei tot in oktober (of zelfs november) moet je echt wel aan de bak. Spuiten, snoeien, freezen, blad weghalen… het gaat de hele zomer (vooral) en herfst door. Als je in augustus terugkomt van vakantie dan weet je meteen dat de vakantie erop zit… En dan kun je wel een prima frees hebben: twintig rijen van dertig meter aan twee kanten is ruim een kilometer grond omwoelen… Gelukkig doen we dat inmiddels in minder dan twee uur.

En waar we in het begin takje voor takje bekeken wat waar geknipt moet worden… Tegenwoordig gaan we er in looppas met de heggeschaar langs (ik overdrijf een beetje…). Ik bedoel: gaandeweg gaat het efficiënter en valt het best wel mee. Neemt niet weg dat het soms gewoon geen pretje is om wéér met de zwavelspuit op je rug te lopen en drie dagen naar een lucifer te ruiken.. Zin of geen zin. Soms gewoon, bij weer en wind, gewoon ‘doorpakken’. Het is niet alléén maar ‘romantiek’

Maar wel veel… Niets mooier dan om, met een glas in de hand, de wijngaard in te lopen om wat trossen te dunnen. Zelfs tot midden in de nacht onder het licht van de volle maan. Alleen met jezelf en de druiven, ondertussen proevend wat je daarvan gaat maken…  Je had ook een paar uur voor de buis kunnen hangen of achter je computer… Geen twijfel wat de voorkeur heeft..

En de volgende dag bewonderende blikken als je vertelt tot twee uur ’s nachts in de wijngaard te hebben gewerkt… Tsjonge, wat een discipline! Terwijl het gewoon puur genieten was…

Leuke hobby?

Absoluut, zo moge hierboven al blijken. Juist omdat we alles zelf doen en alles willen weten en begrijpen is het een combinatie van enorm veel zaken. Zaken waarbij bovendien geen jaar hetzelfde is. En je ook continu het besef hebt dat je niet ‘even’ dit of dat kunt proberen. Je hebt maar één oogst per jaar. En ook al kun je met verschillende ‘batches’ werken; het duurt nog een jaar voor je wéér die keuze kunt maken. Of zelfs langer… houden we die druif aan, of gaan we hem rooien? Je wordt zo vijf jaar teruggegooid in de tijd. En snoeien dan.. wil je leren om keuzes te maken? Dan moet je de wintersnoei in de wijngaard gaan doen! Leer je heel veel van. Uiteindelijk uitermate bevredigend, maar op het moment dat je die schaar doordrukt ook alsmaar ‘als dat maar de goede tak was…’.

Maar bovendien: je combineert het nuttige met het aangename. We zeggen wel eens ‘het is verboden met lege handen de wijngaard in te lopen’. En dan bedoelen we niet dat je een schoffel in je handen moet hebben ;).

Immers:  in basis gaat om ‘genieten’. En als je aan het werk bent in je eigen wijngaard ben je je daar als vanzelf heel bewust van. Twee uur werken wordt dan ook vaak gevolgd door een uurtje zitten en tevreden rondkijken.. Niet efficiënt, wel lekker..

En laten we wel zijn: het biedt ook prima gespreksstof. Zowel onderling als tijdens feesten en partijen. Met een glas wijn in de hand vertellen over de “vendange verte” van gisteren doet het dan toch beter dan sjoelen, biljarten of zelfs voetbal..

Iedereen vindt het eigenlijk wel interessant, spannend en leuk. En wijzelf ook…