Steeds meer van onze Johanniter-trosjes zien er uit als de afbeelding hierboven. “Die kun je weggooien” is dan het eerste gevoel dat je bekruipt. Maar het tegendeel is waar.

Deze trossen hebben namelijk last van ‘edelrot‘ (Duits: Edelfäule, Frans: pourriture noble).

Edelrot wordt veroorzaakt door de schimmel Botrytis cinerea. Die schimmel kan zich manifesteren als grijsrot of edelrot. Grijsrot hebben we de afgelopen jaren vaak gezien, vooral in de Solaris. De tros wordt dan gaandeweg bedekt door een vieze schimmelende laag en van dergelijke trossen wil je inderdaad geen wijn maken.

Grijsrot komt met name voor als het in de rijpingsfase alsmaar druilerig weer is.

Zijn de omstandigheden echter gunstig dan ontstaat Edelrot. Gunstige omstandigheden zijn koele, mistige nachten, maar overdag zonneschijn. ’s Nachts kan zich de schimmel dan in de tros ontwikkelen en bouwt daar enzymen die de celwand afbreken. Daardoor wordt de celwand poreus en zal, mits de druif droog blijft, overdag een deel van het vocht in de druif verdampen. Daardoor verschrompelt de bes weliswaar maar zal de smaakconcentratie en het suikerpercentage, fors oplopen. Da’s goed te zien aan onderstaande meting, waaruit blijkt dat zo’n besje ineens maar liefst 168 Oe suikergehalte heeft (dat is het dubbele van normaal en kan zelfs nog verder oplopen!).

edelrot2

We zouden ervoor kunnen kiezen de door edelrot aangetaste druiven apart te vinifiëren. Dat levert dan een zeer geconcentreerde wijn die, vanwege het zeer hoge suikergehalte, ook nog restzoet zal bevatten. Een typische desertwijn dus. In Duitsland noemen ze het Beerenauslese, in Frankrijk Selection de Grains Nobles. Kostbare wijnen.

edelrot3

Maar… zoals je ziet op de foto bovenin hebben niet alle druiven in de tros edelrot. Kun je natuurlijk op wachten, maar dan zal het ‘vroege’ deel helemaal ingedroogd zijn en helemaal niets meer opleveren. Je zou dus bes voor bes moeten selecteren. Da’s nog wel te doen, maar daar komt nog bij dat de opbrengst zeer gering zal zijn. Minimaal de helft van het sap is immers verdampt.

Stel dat we van de Johanniter totaal 100 liter wijn zouden maken, maar dat 20% van de bessen edelrot heeft. Dat zouden we op hooguit 10 liter beerenauslese uitkomen. Na de nodige hevelingen blijft daar dan 6 of 7 liter van over… amper de moeite waard. En da’s dan ook nog een optimistisch scenario.

Dussss… waarschijnlijk gaan bij de oogst van komend weekend de ‘rotte’ bessen gewoon mee in de bulk. Zal sowieso van invloed zijn op smaak en suiker van het geheel. Maar dat het tijd is om te oogsten is wel duidelijk. Zaterdag gaat het spul er af!

(maar ik ga er nog een nachtje over slapen, want het lijkt toch ook wel een heel leuk experimentje… )