Dit wordt geen fijn maar wel een eerlijk verhaal.
2020 gaat de boeken in als een jaar om snel te vergeten. Niet alleen vanwege Corona, ook voor onze druiven was het niet best. Combinatie van overmacht en eigen schuld. Het leidt echter ook tot nieuwe keuzes voor volgend jaar…
De problemen van 2020 zijn talrijk: (klik op de foto’s om de ellende in volle omvang te zien 😉 )
vorstschade
In de eerste twee weken van mei waren er zes nachten met vorst. Telkens wel gesproeid, maar tenminste één nacht is het zó koud geweest dat er toch forse schade was.
Op de foto hierboven de johanniter helemaal op de hoek van de wijngaard; een plek waar de sproeiers nét niet bij konden. Dat wordt natuurlijk helemaal niets meer. Op andere plekken was het gelukkig een stuk beter, maar overall op dat moment al zo’n 50% schade. Vooral bij de solaris. En dan moet het seizoen nog beginnen….
zwembad
Inmiddels was ook Corona uitgebroken en besloten we dit jaar onze vakantie thuis te vieren; zich vertalend in ondermeer de aanleg van een zwembadje dat we, tegen alle adviezen in, met grondwater hebben gevuld.
Het gevolg was 54 kuub bruin water. Ondanks dagen lang 24/7 pompen en filteren leek het aanvankelijk niet te gaan lukken om het water helder te krijgen. Oorzaak: veel ijzer in het grondwater (en bovendien, zo leerden we later, ook mangaan).
Vervolgens toch maar wat kunstgrepen toegepast. De eerste uren leken die geen effect te hebben maar de volgende ochtend zag het er ineens zó uit:
En dat was uitstekende timing, want eind mei en begin juni was het meteen prachtig weer en is er meteen volop gebruik gemaakt van de nieuwe aanwinst. Zodanig dat we ook maar meteen verder zijn gegaan en een mooi ruim terras en aanvullende verlichting hebben aangelegd:
Schimmeldruk
Na de wintersnoei had ik nog preventief met zwavel gespoten en gezien de droogte en het fantastische weer was de schimmeldruk nihil. Aangezien we sowieso zo weinig mogelijk willen spuiten hebben we dat dus ook niet gedaan.
Maar… potdorie: het weer sloeg om. Met wekenlang net boven de 20 graden en veel regen. Alleen: doordat de bloei van start was kónden we helemaal niet spuiten, dat zou leiden tot misbloei. In de weken erna nog wel enkele keren gespoten, maar danwel te laat, danwel te weinig. Er verscheen valse meeldauw, opvallend genoeg aanvankelijk alleen op de Cabertin, en dan bovendien niet op het blad, alleen op de trossen.
Helaas echter: naar later bleek heeft de schimmel zich toch over de hele wijngaard verdeeld (zie verderop) en verscheen er tevens wat echte meeldauw en ietwat zwartrot.
Zonnebrand
En tjsa… vervolgens brak toch de zomer weer stevig door met temperaturen tegen de 40 graden. Vorig jaar hadden we Cortis geheel verloren aan zonnebrand; dit jaar daarom toch wat meer blad laten zitten en de buitenrij met een net wat extra beschermd. ook nu toch wel weer wat zonnebrand (waardoor de druiven deels gaan ‘krenten’). Gelukkig veel minder dan in 2019, maar toch wel weer een tegenvallertje.
Hagel
En tsja… die hadden we nog nooit gehad: hagelschade. Maar waarom zou dat ons bespaard blijven?
Onze indruk is dat we door de stuwende werking van enerzijds de Holterberg, anderzijds de bebouwing van Almelo gunstig zitten, en heftige onweersbuien vaak net aan ons voorbij glijden. Op 17 augustus was het echter toch raak, met een minuut of tien stevige hagel en álle trossen aan de westzijde stevig beschadigden…
Tsja…. dan zakt de moed je wel een keer in de schoenen…
Wespen
Oh ja… die zou ik bijna vergeten: de wespen. Afgelopen jaren volstrekt geen last van gehad. En dat leek dit jaar ook zo te zijn.. Maar ineens waren ze er weer. Met honderden tegelijk. Twee nesten laten verwijderen, maar dat bleek niet te helpen. Inmiddels is de solaris (wat er van over was) dan ook volledig door de wespen geoogst.
Stand van zaken
Het resultaat medio september is als volgt:
Johanniter:
Ziet er op afstand nog wel redelijk uit. Maar je ziet dat de plant het moeilijk heeft: de herfst is hier echt te vroeg aangebroken; het blad begint al flink te verdorren; de fotosynthese zal niet meer je van het zijn (en die heb je wél nodig om suikers te vormen).
Sommige trossen zien er prima uit, maar deze heeft echt nog wel een paar weken rijping nodig…
De meesten hebben echter flink hagelschade (en erger dan bovenstaande).
Al met al zullen we van de Johan best wat kunnen oogsten, maar vermoedelijk onvoldoende rijp – te weinig suiker en te veel zuur…
Solaris
Dat lijkt er meer op: de solaris is met kop en schouders de sterkste plant en heeft amper last van schimmels. Maarrr… ga je dan dichterbij kijken dan zie je dit:
Nagenoeg volledig leeggezogen door de wespen.
Er zitten nog wel wat, minder rijpe, trosjes aan van de tweede uitloop. Die vonden de wespen nog niet lekker, de hagel wist ze echter wél te vinden. Oogst Solaris 2020 zal nihil zijn.
Cabernet Cortis
Van afstand ziet de cortis er nog best redelijk uit; ofschoon ook te vroeg aan het ‘herfsten’ minder erg dan bij de johan.
Kijk je wat dichter bij dan zitten er ondanks zonnebrand en hagelschade toch echt nog wel mooie trossen bij:
De valse meeldauw is echter goed zichtbaar: ook dat blad (onderzijde) doet niet veel meer:
Toch denk (hoop) ik dat de Cortis nog wel wat door rijpt en dat er wat van te maken is. Dat zal vrijwel zeker rosé gaan worden. Het zal namelijk sowieso niet optimaal rijp worden. Als je er dan rood van maakt heb je bij de cabernet familie grote kans op een soort van onaangename groene paprika smaak in de wijn. Rosé heeft daar minder last van.
Bij de Cortis (en Cabertin) ligt er echter nóg een gevaar op de loer: de suzuki fruitvlieg (elders op deze site kun je daar mee over lezen). Door de hele warme dagen verwachten we ‘m dit jaar (net als vorig jaar) eigenlijk niet te zien; maar toch lees ik bij anderen wijgaarden dat die pokke-vliegjes toch weer gesignaleerd zijn. We’ll see.
Souvignier Gris
De Gris is en blijft, net als de solaris, een sterke plant. Heeft ook wel een beetje last van valse meeldauw, maar vooralsnog beperkt. Er hangen ook best wat fraaie bessen aan:
Maar, opvallend genoeg: juist de Gris heeft een forse tik van de hagel gehad:
Bovendien valt op dat de rijping binnen de tros vrij ongelijkmatig is en heb ik de indruk dat de omkleuring (naar roze) dit jaar wat later is dan voorheen. Hopen dat het blad het nog even volhoudt, dan wordt het nog wel wat.
Cabertin
En tsja.. dan ga je toch echt twijfelen over het nut van ‘hybride rassen’ zoals wij die bewust gekozen hebben. Ze zouden immers behoorlijk schimmel resistent moeten zijn…. Nou… dat valt wel tegen: het lijkt wel november.
Er zitten nog wel wat bessen aan:
Maar ook hier: forse schade, zowel door schimmel als door hagel. Bovendien amper nog groen blad… Dat kan niet veel meer worden…
Concluderend
Enfin, als gezegd: 2020 wordt (voor ons) een wijnjaar om snel te vergeten. Maar beslist ook een leer-jaar.
Wat we vooral ook zien is het grote verschil in weerbaarheid tussen de verschillende rassen. En dát wordt het motto voor 2021: weerbaarheid.
We gaan veel meer spuiten. Veel meer. Wekelijks zelfs. In plaats van 4 a 5 maal 25 maal.
Maar…. wel ánders:
Meer spuiten
Door de wijnmakers werden we geattendeerd op een Nederlands bedrijf (uit Groenlo) dat spuitmiddelen ontwikkelt die niet gericht zijn op bestrijding maar volledig op het versterken van de plant zelf: Plantosys. Producten op 100% natuurlijk basis (0% chemicaliën!) die het plant-eigen afweermechanisme stimuleren.
Een erg interessant, biologisch, systeem waarmee De Wijnmakers zeer goede ervaringen hebben. Ik zal daar op enig moment nog wel meer over vertellen.
Het systeem heeft echter één hééél groot nadeel: het moet wekelijks gespoten worden. En dat is wel een ‘dingetje’.
Ik bedoel: spuiten doen we tot dusverre met een rugspuit. Weliswaar met ingebouwde accu, waardoor je niet hoeft te pompen. Maar wel telkens 20 kilo op je rug en per spuitbeurt driemaal bijvullen en mengen. Bovendien: als je wekelijks moet spuiten zal dat vaak ook met (veel) wind gepaard gaan en spuit je, omdat je de sprayer zelf in de hand houdt, veelvuldig ook jezelf helemaal onder. Geen pretje. Daarom ook een klusje waarvan je vaak zegt ‘dat doe ik morgen wel’.
Met ons huidige spuitsysteem hoeven we minder vaak te spuiten, maar die ‘uitstel-drempel’ is stellig toch ook mede oorzaak van de schimmelproblemen die we dit jaar hadden. En dan weet je op voorhand dat je dat wekelijks spuiten ook echt niet gaat redden.
Vandaar dat we besloten hebben tot een nieuw ‘investering’ in de wijngaard: een ‘getrokken spuit’.
In concreto: een agrifab sproeiwagen van 95 liter, die achter de zitmaaier gehangen kan worden. We gaan dat ding nog wat modificeren met een verticale spuitlans aan de achterzijde, mogelijk twee.
Voordeel: niet sjouwen, alle spuitmiddel in één keer mee en bovendien: de spuit drie meter achter me in plaats van pal naast m’n gezicht. En bovendien: gras maaien moet ik tóch… We hopen daarmee de sproei-drempel zodanig te verlagen dat we de discipline hebben het systeem van plantosys te volgen. En dat daardoor de wijngaard anno september 2021 er héél anders bij zal zitten dan op dit moment.
Meer wespen vangen
Maar da’s niet alles: We gaan in 2021 ook meer netten hangen (tegen zowel zonnebrand als wespen als hagel) en bovendien: eerder en meer wespen vangen! Het lastige met wespenvangers is dat het zo’n geknoei is met vullen en ophangen. En dan waaien ze er ook nog eens steeds af en zijn ze om de haverklap helemaal vol/droog. Ook hier: wil je dat goed doen dan vereist dat discipline en die is soms even schaars als mooie druiven.. 😉
Deze week een bezoekje gebracht aan de prachtige hobby-wijngaard Adebear in Geesteren waar ze enkele high tech wespenvangers hadden gemaakt. Eureka! Gaan we ook doen!
Oogst 2020
Tuurlijk gaan we dit jaar sowieso oogsten. Maar… gegeven de stand van zaken willen we dat zo lang mogelijk uit stellen om de resterende druiven toch maximaal kans te geven rijp te worden. Het blad zal daarbij de bepalende factor worden. Ik gok op dit moment op half oktober… to be continued.